Werking en afstelling van de stroomspanningsregelaar
Werking en afstelling van de stroomspanningsregelaar en automaat met 2 kernen en 2 ankers gemonteerd op JAWA en CZ van af 1969 tot dat de wisselstroomdynamo zijn intrede doet.
De automaat.
De stroomspoel (14) van de automaat heeft ook nog een functie:
Bij afnemende toerental (onder de 950 omw/min.) zal de dynamospanning onder de accuspanning komen. De stroom zal nu niet meer van de dynamo naar de accu stromen maar van de accu naar de dynamo.
Dit is (voor een kort moment) de terugstroom, die volgens JAWA/CZ 5 á 6Amp. mag zijn. Doordat nu de stroom andersom loopt, zal hij anker (5) niet aan trekken maar juist afstoten. Hij zal dus de automaat sneller (beter) laten openen.
Testen en afstellen van de automaat.
Kapje van de regelaar demonteren en de voltmeter aansluiten zoals in fig.2 op de volgende pagina is aangegeven.
Motor laten lopen, langzaam toerental opvoeren en controleren of de contactpunten van de automaat die in rust open staan, bij ongeveer 1000 omw./min. dicht beginnen te gaan en bij 13 volt helemaal dicht zijn.
Als je een lampje aan (B) monteert (gestippeld getekend) en de zekering er uit neemt, dan kan je het kapje op de regelaar laten zitten omdat je nu niet naar de contactpunten van de regelaar hoeft te kijken. Het lampje begint namelijk te branden als de automaat sluit.
Je kunt ook op de voltmeter zien, deze loopt iets terug op het moment van sluiten van de automaat.
Gaat de automaat te snel dicht, dan haakje (A) naar beneden buigen.
Bij te langzaam (te laat) dicht gaan het veertje slapper maken door haakje (A) naar boven buigen.
Als je de voltmeter aansluiten zoals weergegeven in figuur 2. Wij gaan uit van een volle accu (normaal onbelast 12,6 volt)
De dynamo mag nu bij volgas onbelast 15,0 volt aangeven.
Neem je de zekering er uit, dan mag dit maximaal 15,4 volt worden, de dynamo wordt dan namelijk niet meer beïnvloed door de accu.
Om er zeker van te zijn of de accu wel of niet goed bijgeladen wordt kun je de test nogmaals doen met de plus van de voltmeter aan de pluspool van de accu, je moet dan natuurlijk de zekering wel laten zitten.
Je verhoogt de spanning door haakje (B) naar beneden te buigen. (veertje wordt sterker)
Door het haakje (B) naar boven te buigen wordt de veerkracht minder en daarmee ook de voltage.
Post Velorex 2005 
